Trước thềm thánh điện (Vers Le Temple) – Annie Besant

(Trích đoạn sách)

Vậy chúng ta có ngay dưới mắt một bức họa miêu ta sự tấn hóa của nhân loại và con đường mà nòi giống ta đang đi theo và mút con đường là tòa Thánh Điện. Trên đường, rất đông người đang đi lên chậm chạp, chậm chạp đến nỗi hình như mỗi khi họ tiến lên được một bước thì họ lùi lại một bước vậy. Xu hướng chung của toàn thể là đi lên, nhưng họ đi chậm chạp đến nỗi người ta phải khó nhọc lắm mới nhận thấy rằng họ đang tiến. Cái sự tiến hóa không ngừng của nhân loại qua mọi thời đại có vẻ dài dòng và mệt nhọc đến nỗi người ta phải tự hỏi rằng làm sao các khách hành hương lại có can đảm trèo lên hoài trong một thời gian lâu thế. Phải cần đến hàng triệu năm để theo dõi nhân loại đi vòng quanh ngọn núi; muốn theo dõi một khách hành hương duy nhất trên con đường của y thì phải mất nhiều triệu năm khác nữa, và chúng ta thấy rằng hình như người hành hương nầy phải trải qua vô số kiếp luân hồi liên tiếp để mà tiến lên mãi. Chúng ta sẽ mệt mỏi khi nhìn thấy những đám đông ấy tiến lên chậm chạp như thế, từng nấc một trên con đường vòng quanh. Nhìn ngắm họ, chúng ta tự hỏi rằng: “Tại sao họ trèo lên chậm chạp thế? Tại sao họ luôn luôn cố gắng tiến về phía tòa Thánh Điện dựng trên đỉnh núi”.

Khi ta quan sát họ thì dường như họ đi chậm, là vì họ không nhìn thấy mục đích, họ không biết cái phương hướng của cuộc du hành của nòi giống họ. Nếu chúng ta nhận xét riêng biệt vài ba người trong bọn, ta thấy họ luôn luôn rời xa đường lộ và bị nơi nầy nơi kia quyến rũ; thái độ của họ không có gì là nhất định cả. Thay vì tiến thẳng về phía trước như những người bận rộn, họ lại đi lang thang chỗ nầy chỗ kia, giống như những đứa trẻ rời bỏ đường cái để hái một bông hoa hay đuổi theo một con bướm. Dường như trọn cả cuộc đời họ bị lãng phí, và đêm tối đến, khi Tử thần tới trước họ, họ dừng chân một thời gian và tấn hóa rất ít. Hình như sự phát triển về trí thức, dù có chậm chạp đến đâu, cũng không thúc giục họ đi mau hơn được. Những kẻ mà trí khôn vừa mới được thành hình, dường như đang ngủ mê sau mỗi ngày, tức là mỗi kiếp của cuôc đời, thì chỉ tiến hơn được chút ít, nếu mang ra so sánh với cái giai đoạn của ngày vừa qua tức là tiền kiếp, và những ai trí khôn đựơc phát triển khá hơn cũng không đi nhanh hơn và dường như sự tiến bộ của họ rất ít trong mỗi kiếp. Nhìn thấy họ đi lên như vậy, ta phải nản lòng và tự hỏi tại sao họ không ngước mắt nhìn xem con đường sẽ dẫn họ đến đâu. Và dường như cái con đường dài khu ốc đi vòng quanh núi không phải là con đường duy nhất dắt đến Sân Ngoài của tòa Thánh Điện, cái sân đầu tiên nơi đó đôi ba người dẫn đầu cuộc tấn hóa đã vào được.

Tải sách : Trước thềm thánh điện

Xem thêm : về tác giả và các tác phẩm khác của bà Annie Besant